GoToHealth

Γράφει η Παιδίατρος, Ειρήνη Παπακωνσταντοπούλου

ΠΡΟΣΟΧΗ Στόχος της αρθρογραφίας μας είναι η ενημέρωση των πελατών μας για ιατρικά θέματα, τεκμηριωμένα και δημοσιευμένα σε αξιόπιστα επιστημονικά περιοδικά. Για αυτό πάντα αναφέρουμε τις πηγές στο τέλος του κάθε άρθρου. Τα άρθρα των ειδικών μας δεν υποκαθ

Ένα παιδί που φταρνίζεται και βήχει συχνά, που παρουσιάζει κνησμό στη μύτη ή συχνές ωτίτιδες, μπορεί να έχει αλλεργική ρινίτιδα.

Η αλλεργική ρινίτιδα είναι μία από τις πιο συχνές χρόνιες νόσους στα παιδιά, όμως συχνά υποδιαγιγνώσκεται ή υποθεραπεύεται. Η αλλεργική ρινίτιδα που δεν θεραπεύεται είναι επιζήμια για το επίπεδο διαβίωσης των παιδιών. Επιδεινώνει υπάρχον άσθμα ή προκαλεί την εμφάνιση άσθματος στα παιδιά, γι΄αυτό και θα πρέπει πάντα να θεραπεύεται.

Η αλλεργική ρινίτιδα είναι μία φλεγμονώδης κατάσταση του ρινικού επιθηλίου που οφείλεται στην επίδραση περιβαλλοντικών παραγόντων σε ένα παιδί με γενετική προδιάθεση για αλλεργία. Ευθύνονται κυρίως αερο-αλλεργιογόνα, όπως τα ακάρεα της σπιτικής σκόνης, η γύρης δένδρων ή θάμνων, τα γρασίδια, τα επιθήλια ζώων και οι μύκητες. Στο 40% ασθενών με αλλεργική ρινίτιδα συνυπάρχει συμμετοχή των χαμηλότερων αεροφόρων οδών, ενώ 80-95% ασθενών με αλλεργικό άσθμα έχουν και αλλεργική ρινίτιδα¹. Έτσι, σήμερα είναι πλέον αποδεκτή η άποψη της ¨μίας οδού, μίας νόσου¨.

Η αλλεργική ρινίτιδα μπορεί να εκδηλωθεί με τυπικά για την νόσο συμπτώματα όπως παροξυσμικούς πταρμούς, ρινική καταρροή και ρινικό κνησμό. Χαρακτηριστικός είναι ο ¨αλλεργικός χαιρετισμός¨, δηλαδή η συχνή κίνηση τριβής της μύτης προς τα πάνω που κάνει το παιδί με αποτέλεσμα να υπάρχει μία μόνιμη οριζόντια γραμμή στην άκρη της μύτης. Επίσης συχνή είναι η ρινική απόφραξη με αποτέλεσμα το παιδί να αναπνέει κυρίως με το στόμα, να ροχαλίζει, να παρουσιάζει άπνοιες κατά τη διάρκεια του ύπνου ή να έχει μόνιμα ¨κύκλους¨ κάτω από τα μάτια. Μπορεί να είναι εποχιακή ή να παρουσιάζεται καθ΄όλη τη διάρκεια του έτους. Η αθεράπευτη αλλεργική ρινίτιδα μειώνει την ποιότητα του ύπνου με αποτέλεσμα το παιδί να παρουσιάζει υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας και μειωμένη απόδοση στο σχολείο ή σε αθλητικές δραστηριότητες². Όμως, το παιδί με αλλεργική ρινίτιδα μπορεί να παρουσιάζει μόνο άτυπα συμπτώματα, όπως βήχα, άσθμα που δεν βελτιώνεται παρά την  φαρμακευτική αγωγή, κνησμός στον ουρανίσκο, χρόνια ιγμορίτιδα με μειωμένη όσφρηση, κεφαλαλγίες, συχνές ωτίτιδες ή χρόνια εκκριτική ωτίτιδα με μειωμένη ακοή³. Εάν το παιδί σας παρουσιάζει συχνά ένα ή περισσότερα από τα παραπάνω συμπτώματα, επικοινωνήστε με τη Παιδίατρό σας.

Η διάγνωση της αλλεργικής ρινίτιδας βασίζεται στο λεπτομερές ιστορικό και στην κλινική εξέταση του παιδιάτρου και ενισχύεται με ειδικές αλλεργιολογικές εξετάσεις, όπως δερματικές δοκιμασίες (skin prick tests) ή εξετάσεις αίματος για ανεύρεση ειδικών αντισωμάτων έναντι αλλεργιογόνων.

Η θεραπεία περιλαμβάνει την αποφυγή του αεροαλλεργιογόνου, όπου είναι δυνατόν, τη χρήση φυσιολογικού ορού για καθάρισμα της μύτης, τοπικά και συστηματικά αντιισταμινικά νέας γενιάς (που δεν προκαλούν υπνηλία), ρινικά νεφελώματα κορτικοστεροειδών και αναστολείς υποδοχέων λευκοτριενίων, ξεχωριστά ή σε συνδυασμό, ανάλογα με τη βαρύτητα της αλλεργικής ρινίτιδας. Ειδικά τα ρινικά νεφελώματα  κορτικοστεροειδών είναι πολύ αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση της φλεγμονής και έχουν ελάχιστη συστηματική απορρόφηση, ώστε να μην υπάρχουν παρενέργειες. Είναι σημαντικό οι γονείς να γνωρίζουν ότι η αγωγή θα πρέπει να λαμβάνεται καθημερινά, μακροχρόνια, ενώ ¨διαλλείματα¨ στην αγωγή μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια του ελέγχου της ρινίτιδας. Για περιπτώσεις που πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια, Παιδοαλλεργιολόγος μπορεί να συστήσει και θεραπεία απευαισθητοποίησης (υπογλώσσια ή υποδόρια ανοσοθεραπεία).

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. J. Bousquet, N. Khaltaev, A. A. Cruz et al. Allergic Rhinitis and its Impact on Asthma (ARIA) 2008 Allergy 2008: 63 (Suppl. 86): 8–160

2. Santos CB, Pratt EL, Hanks C, et al. Allergic rhinitis and its effect on sleep, fatigue, and daytime somnolence.  Ann Allergy Asthma Immunol 2006; 97: 579-86

3. Roberts G, Xatzipsalti M, Borrego LM et al. Paediatric Rhinitis: position paper of the Europen Academy of Allergy and Clinical Immunology. Allergy 2003; 58: 733-41